Aşırı Koruyucu Ebeveyn Tutumu

Ebeveynlerin en önemli görevlerinden biride çocuğu dışarıdan gelebilecek tehlikelere karşı korumaktır fakat bu koruma çocuğun sağlıkla büyüyüp gelişmesine engel olacak düzeyde olmamalıdır. Anne babaların aşırı derecede koruyucu tutumu, çocuğu gereğinden fazla kontrol etmesi ve özen göstermesi anlamına gelir.
Yapılan araştırma sonuçlarına göre ebeveynlerin aşırı koruyucu tutumlarının kendi çocukluk dönemlerinde sevgi ve şefkatten yoksun aile ortamında büyümüş olmalarından da kaynaklanabileceğini ortaya koymaktadır. Böyle bir ortamda büyümüş ebeveynler çocukluk dönemlerinde göremedikleri sevgiyi ve ilgiyi çocuklarına vermek isterler. Ancak bunu yaparken ölçülü davranmadıkları için aşırıya kaçarlar. Aşırı korumacılığın yine birçok faktörü olabilir. Örneğin; ilk çocukları ölmüş, uzun süre çocuğu olmamış, birçok kez düşük yapmış, çok güçlü bir hamilelik süreci geçirmiş ya da güç bir doğum süreci olmuş, başka bir çocuk yapma imkanı olmayan ebeveynlerde veya eşinden beklediği ilgiyi, mutluluğu bulamayanlarda daha çok görülür. Aynı şekilde Anne – Babanın yaşlılık döneminde dünyaya gelen, en küçük çocuklar, bir evin tek kızı, tek oğlu olan çocuklar daha çok korunurlar.
Aşırı koruyucu tutum içerisindeki ebeveynler çocuğu kucağından indirmez veya yanından uzaklaşmasına tahammül edemez, ağlamasına dayanamaz, sık-sık doktor kontrolünden geçirir. Çocuğun kendisinin karşılayabileceği ihtiyaçlarını karşılamasına müsaade etmez, kendi kendine yemek yemesine fırsat vermek yerine elinde tabak arkasında dolaşır, çocuğu bebek gibi kendi elleriyle besler, çiğneyebilecek duruma geldiği halde katı yiyecekleri vermekten kaçınır, çocuğun başına sürekli olarak kötü bir şeyler gelebilir endişesiyle kontrol etmek ister, sorumluluk vermez.
18. aydan 3 yaşa kadar çocuklar annelerinden ayrı yürüyerek, oynamak istedikleri oyuncakları tutmayı öğrenerek, giymek istedikleri ya da yemek istediklerini seçerek bağımsızlıklarını kanıtlarlar yani çocuk bağımsızlık ve özerklik kazanır özellikle bu dönemlerde ebeveynlerin buna izin vermesi oldukça önemlidir. Çocukların cesaret veren bir çevrede limitlerini anlamları çok önemlidir. Çocuğun kıyafetlerini giydirmek yerine ebeveyn sabırlı olmalı ve destek vermelidir. Bunu çocuğun kendisinin yapmasına izin vermelidir.
İhtiyaç olduğunda çocukların nasıl yardım isteyeceğini öğretmelidir. Yani ebeveynler çocukların bağımsız olmaları için cesaretlendirmelidir. Fakat çocuk çok fazla kontrol ve müdahaleye maruz kalırsa yeteneklerinin yetersiz olduğunu hissedebilir bunun sonucu olarak çocuk;
- Kendi başına karar veremeyen,
- Sormadan bir şey yapamayan,
-Girişim yeteneğinden yoksun,
-İsteklerini ağlayarak belirten,
- Özgüvensiz,
- Utangaç-Çekingen,
-İçekapanık,
-Sorumluluk alamayan,
-Duygusal kırıklıkları fazla olan
bir kimlik geliştirmeye yönelir. Kendi kendisini koruyamadığı için savunmasız çok çabuk uyum gösteren ya da etrafındaki kişileri kullanan, şımarık bir kişilik geliştirebilir.
Anne- Babanın aşırı koruyucu yaklaşımı çocuğun kendi kendini kontrol edebilen(otonom) bir birey olmasını ve sosyal yönden sağlıklı gelişmesini engeller. Çocuk gruba girmekte zorlanır. Kendisini gruba kabul ettirmek için zaman zaman toplumdışı ve isyankar davranışlarda bulunabilir. Çocuğa gösterilen aşırı ilgi ve düşkünlük çocuğun yaşam savaşından kaçmasına onu koruyan kişiler olmadığı zaman kendisini açıkta kalmış ve yalnız hissetmesine neden olur.